woord rechtsbron heeft meerdere betekenissen, afhankelijk van standpunt van waaruit begrip wordt benaderd: vanuit historische, sociologische, filosofische of praktisch juridisch standpunt.

voor historicus heeft begrip rechtsbron twee betekenissen:

1. kenbron van het recht, d.w.z. alle geschriften, documenten etc. waaruit men het recht van een bep. volk en een bep. tijd kan leren kennen.
2. bron waaruit de wetgever bij opstellen van een wet heeft geput en rechtstelsel waaruit het positieve recht van een bepaald land zich heeft ontwikkeld (Code Civil is belangrijkste bron van ons BW van 1883.

 

voor socioloog is rechtsbron de maatschappelijke factoren die bijdragen aan de rechtsvorming en daardoor de inhoud van het positieve recht mede bepalen zoals economische, politieke, godsdienstige, biologische en psychologische factoren. Onderzoek naar deze factoren vergt samenwerking van verschillende wetenschappen, vooral van geschiedenis, biologie, psychologie en de filosofie en vaak ook onderzoek naar feiten of omstandigheden.

Belangrijke rechtsbron in sociologische zin wordt gevormd door technologische vernieuwingen, en ontwikkelingen in de medische wetenschap die hebben geleid tot nieuwe opvattingen en tot andere rechtsregels (denk aan euthanasie). Ook verschuivingen in de economische productieverhoudingen (sociale wetgeving tengevolge van industriële revolutie), toegenomen intensiteit van internationaal verkeer (heeft geleid tot explosieve groei van aantal verdragen).

filosofen  gebruiken rechtsbron meestal in de zin van  bron van de verbindende kracht van het recht, met als vraag: waarom zijn wij aan het recht gehoorzaamheid verschuldigd?

voor de praktische jurist zijn rechtsbronnen de vindplaatsen waaruit geldend recht voortvloeit. dit zijn rechtsbronnen in juridische zin, zoals wetten, verdragen, rechtspraak en ongeschreven recht. Het geheel van rechtsregels dat uit de rechtsbronnen in juridische zin voortvloeit, wordt het positieve recht genoemd. Het positieve recht is dus alle in Nederland geldende rechtsregels samen.

Rechtsbronnen in juridische zin worden ook wel geldingsbronnen van het recht genoemd. Daarmee wordt bedoeld dat de in wet, verdrag, rechtspraak en ongeschreven recht belichaamde regels gelden, dus dat deze regels worden nageleefd en toegepast als bindende normen. Hoe komt dat? Voor wet en ongeschreven recht komt dat doordat de heersende rechtsovertuiging aan wet en ongeschreven recht bindend gezag toekent, m.a.w. men vindt dat men aan de wetgever gehoorzaamheid is verschuldigd en dat ook ongeschreven rechtsregels moeten worden nageleefd. Bij verdragen geldt dat de heersende rechtsovertuiging wil dat alle overeenkomsten door partijen worden nageleefd.