Noem een eerste schilderij van Mondriaan waar je zijn palet ziet veranderen.

  • Vanaf 1907 klaarde Mondriaans palet sterk op. De rode wolk uit 07 is een mooi voorbeeld. Hij ging ook over op vereenvoudiging en vertekening van de natuurlijke vorm. Dit resulteerde in de tentoonstelling van 1909 in het Stedelijk.

    PS De term Luminisme komt op. In hoeverre het luminisme afwijkt van het oudere pointillisme of divisionisme, of ruimer, van het neo-impressionisme, en hoe het te positioneren is ten opzichte van het Franse fauvisme en andere buitenlandse vernieuwingsbewegingen in het eerste decennium van de 20ste eeuw, komt elders in deze catalogus ter sprake.

    tekst 'de groene' van Rudi Fuchs 11-11-2020  
    In de lucht van gloedvol blauw hangt een oranjerode wolk. Die is stevig geverfd. Ik zie bewegingen van het penseel. Een aandoenlijk schilderij uit 1907 van Piet Mondriaan, aandoenlijk omdat het een landschap is dat met voorzichtige eenvoud in elkaar is gezet. Zo wilde hij het. Er gebeurt niets ingewikkelds, er is niets opgeblazen. Onder de lucht ligt het land: groen en grijsblauw dat een weerschijn is van het blauw in de lucht, alles los en luchtig geschilderd. Het lege veld van gras. Een schets van kleur die voldoende weiland laat zien. Op de voorgrond loopt een landweg voorbij die naar de horizon buigt. Langs de weg zie ik ook het zwart en wit van twee koeien. Ik zei al, het landschap is geschetst in een summier, kort handschrift, hier en daar stug als krijt. Mondriaan wilde de grond niet te zwaar maken. Het is alsof het ritselde in het droge grijsgroene gras. Het was een stuk landschap, ergens in de Achterhoek, dat hij gezien had. Daarboven was de lucht wijd en ruim. Ook hing er, ineens, een enkele verdwaalde wolk.
    Dat was het beeld, denk ik, dat hij van zijn wandeling mee naar huis nam: een vreemd gekronkelde vorm van een eenzame wolk op drift, langzaam drijvend, er was weinig wind die middag. Voor de schilder was die wolk een gebeurtenis. In de natuur keek Mondriaan zo om zich heen. In een gedicht van Goethe staat het zo: ‘Ich ging im Felde/ so für mich hin/ um nichts zu suchen/ das war mein Sinn.’ Misschien kwam de schilder het begin tegen van een schilderij dat nog gemaakt kon worden. Daarom wandelde hij: om te kijken naar de vormen en de contouren en het licht van de kleuren. Zo zag hij die wolk – en dat dat het schilderij kon zijn. Hij zag hoe grandioos die langzame wolk was. Een wolk alleen. Het land was vrijwel leeg, niet meer dan gekrabbeld grijsgroen.

    Rapporteer Plaats commentaar