kern rechtstaat: niet alleen burgers maar ook overheid is aan het recht gebonden.
vereisten rechtstaat
1. legaliteitsbeginsel
2. machtenscheiding
3. grondrechten
1 Legaliteitsbeginsel
al het overheidshandelen moet gebaseerd zijn op een wettelijke (formele wet) grondslag. Wel kan de overheid aan de hand van een formele wet delegeren aan lagere overheden. De gedelegeerde bevoegdheid is dan toch in eerste instantie gebaseerd op een formele wet
legaliteitsbeginsel en democratie: volk kiest indirect, wetten worden gemaakt, overheid houdt zich hieraan.
ook wanneer geen sprake is van democratie is legaliteitsbeginsel van belang--> zorgt ervoor dat overheid niet willekeurig kan handelen, en alleen met wettelijke grondslag. zo weten de burgers ook waar ze aan toe zijn.
methadonbrief-arrest
inspecteur beval apothekers om recepten die een huisarts uitschreef niet te verstrekken omdat de huisarts zich niet hield aan het beleid. HR besloot dat de inspecteur niet bevoegd was om deze boycot af te kondigen,omdat dit nergens in de wet was vastgelegd. Hij was dus onbevoegd en dit bevel was nietig.


2 Machtenscheiding


voorkomen van machtsmisbruik door overheid
trias politica- wetgevende, uitvoerende & rechterlijke macht: bekendst.
in praktijk is het moeilijk om een zuivere machtenscheiding te handhaven
In Nederland:
Checks and balances: parlement kan regering controleren > wetgevende macht controleert uitvoerende macht.
onafhankelijkheid van de rechtes is wel in stand gebleven
Tweekamerstelsel: 2x controle over besluiten
verticale machtenscheiding: niet alleen binnen een overheidslaag maar ook tussen de overheidslagen: centrale overheid, provinciale overheid en gemeenten.
3 Grondrechten
klassieke grondrechten: grondrechten die kunnen worden afgedwongen: bv:vrijheid van meningsuiting

Rapporteer Plaats commentaar