gezinscommunicatie en geuite emotie
communicatiedeviantie is patroon van onduidelijke vage communicatie vaak bij ouders en familieleden van patienten met schizofrenie. Deze spraak is lastig te volgen. ouders moeite met wat kinderen zeggen, vallen verbaal aan, en opdringerige negatief commentaar.
cd en schizofrenie kan beide kanten op. cd het risico op schizofrenie bij erfelijke kwetsbare verhogen. maar kan cd ook reactie zijn op schizofrenie, copingstrategie 
andere theorie is Expressed emotion, gezinslid met schizofrenie op vijandige kritische toon gereageerd. Hoge EE dan minder empathie en flexibiliteit. Groter risico op terugval.
Lage EE juist beschermend tegen stressoren in de buitenwereld.
Hoge EE vooral in geindustraliseerde landen.

Extended family = grotere familieverbanden kunnen emotionele en financiele buffer vormen