Gestoorde realiteitstoesing: beleving en gedachten worden onvoldoend getoetst aan de werkelijkheid. 

Een psychotisch persoon heeft bijvoorbeeld last van onjuiste overtuigingen over de werkelijkheid, waangedachten die niet te corrigeren zijn. 

Ook kan hij last hebben van hallucinaties (verwardheid, zaken waarnemen die er niet zijn)

Bij mensen die lijden aan een psychose komen bijvoorbeeld vaak akoestische hallucinaties voor. Veel mensen die lijden aan schizofrenie horen stemmen in hun hoofd, terwijl er niemand in hun omgeving aan het spreken is. 

 

Inadequaat gedrag: het gedrag van psychische mensen is vaak inadequaat, chaotisch of gedesorganiseerd. Psychotische mensen neigen ook tot vreemde oninvoelbare communicatie. 

Verder kan er sprake zijn van katatonie, een zeer specifieke vorm van spierstijfheid, geremdheid of juist doelloze overmatige bewegelijkheid. 

 

Al deze symptomen worden positieve symptomen genoemd omdat ze duidelijk aanwezig zijn. Bij een psychose komen ook 'negatieve symptomen'voor, dat wil zeggen symptomen die juist opvallen die afwezigheid van normaal gedrag. Deze omvatten initatiefverlies, apathie, emotionele afvlakking, gedachten- en spraakarmoede, interesseverlies en sociale teruggetrokkenheid.