Gesteld dat na meerdere langdurige bezoeken van vertegenwoordigers van Dotcom en het uitbrengen van een uitvoerige (d.w.z. geheel op de praktijk van Wessels toegesneden) en daardoor kostbare offerte door Dotcom, de onderhandelingen op een oortje na gevild lijken. Dan hoort Wessels van zijn stagiaire dat er geheel nieuwe software met veel meer mogelijkheden op de markt is gekomen, die in de advocatenbranche uitermate gunstig wordt ontvangen. Dotcom kan niet binnen afzienbare termijn een vergelijkbaar product leveren.
Wessels besluit van de aanschaf bij Dotcom af te zien. Dotcom is natuurlijk niet erg gelukkig met de gang van zaken en overweegt een procedure tegen Wessels in te stellen.


Kan Dotcom met succes een vordering tegen Wessels instellen? Zo ja, wat kan Dotcom vorderen? Zo nee, waarom niet? Verwerk in uw antwoord relevante jurisprudentie.

Ten aanzien van het afbreken van onderhandelingen en de vraag of voor partijen hieruit een plicht tot schadevergoeding voortvloeit, zijn door de Hoge Raad maatstaven ontwikkeld in o.a. de arresten Plas-Valburg en CBB/JPO Projecten.
Onderhandelende partijen zoals Dotcom en Wessels zijn verplicht hun gedrag mede door elkaars gerechtvaardigde belangen te laten bepalen. Ieder van hen is vrij de onderhandelingen af te breken, tenzij dit op grond van het gerechtvaardigd vertrouwen van de wederpartij in het tot stand komen van een overeenkomst of in verband met andere omstandigheden van het geval onaanvaardbaar zou zijn. Daarbij dient rekening te worden gehouden met de mate waarin en de wijze waarop de partij die de onderhandelingen afbreekt tot het ontstaan van dat vertrouwen heeft bijgedragen en met de gerechtvaardigde belangen van deze partij. Hierbij kan ook van belang zijn of zich in de loop van de onderhandelingen onvoorziene omstandigheden hebben voorgedaan (arresten De Ruijterij-MBO en CBB/JPO Projecten).

In het arrest Plas-Valburg wordt de onderhandelingsfase in drie fasen onderverdeeld. In de eerste fase zijn partijen vrij om de onderhandelingen af te breken zonder dat zij over en weer gehouden zijn tot het betalen van schadevergoeding. In de tweede fase mogen partijen de onderhandelingen wel afbreken, maar dienen zij door de wederpartij gemaakte kosten geheel of gedeeltelijk voor hun rekening te nemen. De eindfase wordt gekenmerkt door het feit dat de onderhandelingen in een zodanig stadium zijn gekomen dat het afbreken zelf van die onderhandelingen onder de gegeven omstandigheden als in strijd met de redelijkheid en billijkheid moet worden aangemerkt. In casu zijn de omstandigheden zodanig dat het vertrouwen bij Dotcom gerechtvaardigd is, dat er een overeenkomst tot stand zal komen en dat afbreking van verdere onderhandelingen door Wessels in beginsel niet aanvaardbaar is. Echter, ook in het geval dat het ‘derde stadium’ al is bereikt kunnen de geschetste onvoorziene verandering van omstandigheden op softwareterrein (geheel nieuwe software met meer mogelijkheden) tijdens de onderhandelingen desalniettemin meebrengen dat het afbreken van de onderhandelingen níet onaanvaardbaar is (arresten De Ruijterij-MBO en CBB/JPO Projecten). In casu is dat gezien de meerwaarde van de nieuwe software het geval. Wel kan worden verdedigd dat partijen in de tweede fase zijn aangekomen en Wessels (een gedeelte van) de door Dotcom gemaakte kosten moet vergoeden (Wessels heeft immers door de inspanningen van Dotcom een goed inzicht gekregen in zijn automatiseringsbehoefte en is daardoor verrijkt).