Geschiedenis H3 §5 De opkomst van de islam
Het wonder van Al-Andaloes
Terwijl in de rest van Europa het einde van de tijden leek aan te breken, was Spanje een oase van rust en beschaving. Het gebied heette toen Al-Andaloes en was kort daarvoor veroverd door de islamieten. De veroveraars brachten nieuwe producten als suiker, sinaasappels en uien mee, maar ook katoen en zijde. Kooplieden handelden van India tot Spanje en overal ontstonden olieperserijen, weverijen en scheepswerven. In Córdoba, de hoofdstad van Al-Andaloes, woonden honderdduizenden mensen. Verspreid over het hele land lagen tientallen openbare bibliotheken met duizenden boeken.
De belangrijkste regels voor moslims
Elke moslim moet:
- Hardop de geloofsbelijdenis uitspreken: Allah is de enige god en Mohammed is zijn profeet (boodschapper).
- Vijf keer per dag bidden met het gezicht richting Mekka
-
Dit is de Kaäba, de heiligste plaats voor moslims. Het is een zwart, kubusvormig gebouw dat in het midden van de Grote Moskee in Mekka staat. In het gebouw wordt een heilige, zwarte steen bewaard die uit de hemel is gevallen.
Armen en zieken helpen - In de maand van de ramadan van zonsopgang tot zonsondergang vasten
- Een bedevaart maken naar de heilige stad Mekka.
De islam
De islam is een monotheïsme, een godsdienst die een god vereert. De islam ontstond in de zevende eeuw na Christus in Mekka in het huidige Saudi-Arabië. Bij Mekka kruisten handelswegen elkaar. Mensen die er leefden, kwamen in contact met handelaren uit alle windstreken. Mohammed (570-632), een Arabische koopman uit Mekka, raakte zo bekend met de ideeën van Joden en Christenen. Op zijn veertigste kreeg hij een goddelijke boodschap. In die boodschap kreeg hij te horen dat hij voortaan nog in een god moest geloven, Allah. De Arabieren geloofden toen nog in meerdere goden.
Mohammed ging over zijn geloof preken. In het begin kreeg hij weinig gehoor. De inwoners van Mekka jaagden hem zelfs weg. Hij vluchtte in het jaar 622 naar de stad Medina. Van hieruit verspreidde zijn boodschap zich snel over het Arabische schiereiland. Het jaar 622 werd het begin van de islamitische jaartelling.
De gelovigen in Allah noemden zich moslims. Dit betekende letterlijk: zij die zich overgeven (aan het ware geloof). De ideeën en regels werden opgetekend in een heilig boek: De Koran. Mohammed gaf zijn volgelingen opdracht ongelovigen te bekeren.
Na zijn dood in 632 verspreidde de islam zich snel over het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Het grootste deel van Europa bleef christelijk. Alleen grote delen van Spanje waren in de tijd van monniken en ridders islamitisch. In de islamitische gebieden bloeide de steden en was er veel handel, in tegenstelling tot de Europese Christelijke steden. Zo was Rome, de hoofdstad van het Romeinse rijk, een groot dorp geworden, terwijl de hoofdstad van het Islamitische Spanje, Córdoba, een van de grootste steden van de wereld was.
Belangrijke plaatsen
Voor de islam zijn enkele steden erg belangrijk:
- Mekka is de stad waar Mohammed is geboren. Daar bevindt zich de Kaäba, een belangrijk gebouw voor islamieten. Mohammed noemde de Kaäba zelfs Allahs huis.
- Medina, de stad waar Mohammed naartoe vluchtte nadat hij Mekka was uitgejaagd. Hier is hij ook begraven. Volgens het islamitische geloof is Mohammed vanuit een rots in Jeruzalem naar de hemel opgestegen.
- Mekka, Medina en Jeruzalem waren de steden waarin de belangrijkste moskeeën zich bevonden. Deze islamitische gebedsplaatsen zijn belangrijke ontmoetingsplaatsen voor moslims.
Kennis van de Arabieren in Europa (door de komst van de islam):
- De oogsten gingen met sprongen omhoog. Al-Andaloes maakte kennis met suiker, sinaasappelen, citroenen en uien.
- De Arabieren brachten specerijen (peper, nootmuskaat, kruidnagel, etc.) naar Europa
- Handel en kleine bedrijfjes bloeiden in Al-Andaloes. In Spanje kwamen olieperserijen, ververijen, weverijen en langs de kust scheepswerven. Islamitische kooplieden handelden van India tot Spanje. Dankzij die kooplieden maakte Europa kennis met de stoffen katoen en zijde.
- In Córdoba was een bibliotheek met honderdduizenden boeken. In die boeken was kennis verzameld over wiskunde, sterrenkunde, medicijnen en allerlei andere wetenschappen.
De slag van Poitiers
In het jaar 732 trok een islamitisch leger de Pyreneeën over. In de buurt van de rivier de Loire bij Poitiers stuitten de islamieten op een leger van de Franken. Aanvoerder van dat leger was Karel Martel (een martél is een strijdhamer).
Het leger van de moslims bestond voornamelijk uit lichtbewapende ruiters. Hun voornaamste wapen was de pijl en boog. Het leger van Karel Martel bestond vooral uit voetsoldaten. Met hun schilden vormden ze naast elkaar een ondoordringbare muur. Zes dagen duurde de strijd. Het was totaal onduidelijk wie er zou winnen. De troepen van Karel Martel werden fanatiek door hem aangevoerd. De beslissing kwam toen de islamitische legeraanvoerder sneuvelde in de strijd. De moslims gaven de moed op. Het leger trok zich terug richting de Pyreneeën.
Ramadan
De islamitische kalender verschilt van de Europese. De jaartelling begint met het jaar van de vlucht van Mohammed naar Medina. Het islamitische jaar is een maanjaar. Elke maand begint met de nieuwe maan. De negende maand is heel bijzonder. Daarin is de Koran het eerst geopenbaard aan Mohammed. Om dit te herdenken vieren moslims elk jaar tijdens die maand ramadan.
- Ze mogen dan van zonsopgang tot zonsondergang niet drinken, roken en seks hebben.
- De ramadan valt steeds in een andere periode. Het jaar duurt namelijk maar 354 dagen. In 2000 begon het vasten op 27 november. In 2016 zal dit 18 juni zijn. In de zomer zijn de dagen langer dus moet er langer gevast worden.
- Zieke mensen, oude mensen, kinderen en zwangere of menstruerende vrouwen hoeven niet te vasten.
- Het idee achter Ramadan is dat je bepaalde waarden aanleert, zoals discipline, uithoudingsvermogen, zelfbeheersing en respect voor Allah en de medemens. Door te vasten moeten begeerten en lusten worden overwonnen.
- Het vasten wordt afgesloten met het Suikerfeest. Drie dagen feest om het einde van de ramadan te vieren. Familieleden geven elkaar cadeaus en er wordt lekker gegeten en gedronken. Meestal komt de hele familie samen en nodigen ze ook een heleboel gasten uit.
