Gemeenschappelijke factor: 

Volkslieden (ambachtslieden, vissers etc.) leefden in een cultuur, die de elite, ca vanaf einde van de 16e eeuw, meer en meer achter zich liet.

 

Afzondering maatschappelijke bovenlaag

* etiquette

*anders spreken en schrijven

*andere kleding

*mannen hoofdrol in dit proces. Hun vrouwen en dochters stonden dichter bij de volkscultuur 

 

Schama verwerpt onderscheid en spreekt meer van een ' brede middenstand': aan de top de welgestelde kooplieden en aan de basis handwerkslui. Allen deelden dezelfde cultuur.

 

Rol van de kerken bij normeringsoffensief:

- calvinistische, gereformeerde kerk: geen staatskerk, maar wel de bevoorrechte kerk

- katholieke kerk, waar nog  functioneerde

 

Burke: vloeiende grenzen tussen 2 culturen in een open model. Gewoontes werden over en weer overgenomen door beide culturen, waarbij predikanten, uitgevers of populaire liedjeszangers als culturele bemiddelaars optraden.