Geef een overzicht van de achteraf als ‘conservatief’ aan te merken elementen in de Engelse, Amerikaanse en Franse Revolutie.
 conservatief is in elk geval het verzet tegen de opkomst van een gecentraliseerd en bureaucratisch staatsbestel, dat een eind maakte aan de bevoorrechting van bepaalde groepen personen, standen en corporaties. De conservatieve oppositie moet dus onder meer gezocht worden bij de in hun privileges bedreigde groepen.
In het geval van de Engelse revolutie(s) betreft het met name de gentry en de rijke kooplieden, die de serie krachtmetingen met de koning in de periode 1640-1688 afsloten met hun uiteindelijke overwinning tijdens de Glorious Revolution: zij hadden zowel de aanval van het vorstelijk absolutisme als de radicale hervormingsplannen van de Levellers en Diggers definitief weten af te weren.
De Amerikaanse revolutionairen zijn te onderscheiden in een vooruitstrevende kleine burgerij en een elite die er alleen op uit was haar eigen positie veilig te stellen. Ook van deze revolutie heeft vooral de elite de vruchten geplukt. De tegenstelling conservatief-progressief kwam met name naar voren tijdens de discussies over de nieuwe grondwet, toen voor- en tegenstanders van een sterk centraal gezag tot een compromis moesten zien te komen.
Het historische onderzoek na de Tweede Wereldoorlog heeft duidelijk gemaakt dat de Franse Revolutie niet alleen of hoofdzakelijk het werk is geweest van een progressieve, kapitalistische bourgeoisie. De opmaat werd gespeeld door de aristocratie, die de koning ertoe dwong na 175 jaar de Staten-Generaal weer bijeen te roepen in de hoop haar privileges te kunnen beschermen. Het initiatief vergleed al gauw naar de derde stand, die blijkens analysen van de ‘cahiers de doléances’ minder progressief was dan vroeger werd aangenomen. Op het platteland ontstond groot verzet tegen de vernieuwingen, hetgeen in Normandië, Bretagne en de Vendée zelfs de omvang van een contrarevolutie aannam

Rapporteer Plaats commentaar