gedragsstoornissen: oppositioneel-opstandige stoornis (ODD) en normoverschrijdend gedragsstoornis (CD).
symptomen
epidemiologie 
DD
etiologie 
behandeling
beloop

ODD: 
oemotionele symptomen:
-  bozige stemming
- emotie-gereguleerde problemen
ogedragssymptomen:
-  ongehoorzaamheid, ruziezoekend
-  wraakzuchtig

epidemiologie: 3%

CD: 
oagressie


overnieling
oliegen of stelen
oernstige overtreding van regels
oslechter beloop als deze kenmerken op jongere leeftijd aanwezig zijn.
oSpecifiers: toevoegingen waarmee je diagnose kan maken
§Met beperkte prosociale emoties: schuld/spijt, empathie, affect, inleving.

epidemiologie: 2% (jongens meer dan meisjes). 

DD: 


ADHD
ASS
Persisterende depressieve stoornis


Etiologie: aandeel genetica en aandeel omgevingsfactoren
genetica: 
- erfelijkheid = 40-50%
- Verminderde activiteit van amygdala. Hierdoor verminderde gevoeligheid voor straf.


- verminderde activiteit van dopamine functie. Problemen met verwerking van belonende signalen.
- Tekorten in hogere cognitieve functies. Hierdoor problemen met plannen, overzicht bewaren, afwegingen maken.
Omgevingsfactoren:


- Opvoeding: inconsequent reageren (ene keer hoge straf, andere keer niet).
- Opvoeding: hard straffen
- Leeftijdsgenoten: afwijzing/uitstoting
- conflictueuze interacties vormen persoonlijkheid
--> Deze bovenstaande omgevingsfactoren zijn belangrijk voor het in stand houden van de stoornis, niet zo zeer het veroorzaken ervan.


Behandeling:
- Psychologische behandeling voor ouders en kinderen. Ook in puberleeftijd heb je psychologische behandeling, maar die wordt gecompliceerder want er is meer middelengebruik, invloed leeftijdsgenoten etc. nu moet er sprake zijn van multisysteemtherapie. Alleen de invloed van ouders is niet meer genoeg.
- Medicijnen: altijd in combinatie met psychologische behandeling.
ADHD medicatie bij comorbide ADHD.
Bij aggressieve klachten: risperidon (anti-psychotica). Dit is op de korte termijn erg effectief maar het verliest langzaam de effectiviteit en dan kunnen de klachten weer terugkomen. Het heeft veel bijwerkingen.


Beloop:
-ODD > normoverschrijnende gedragsstoornis (ODD kan overgaan in normoverschrijnende gedragsstoornis)
- Angst of depressieve stoornis
- Middelenmisbruik
-  Antisociale persoonlijkheidsstoornis
-Delinquentie
-Opleiding niet afmaken, werkloosheid, echtscheiding
MAAR: het effect van gedragstherapie is goed (ongeveer even goed als bij angst- en depressieve stoornissen). er is een grote spreiding in uitkomst. voorspellers zijn: ernst symptomen, intelligentie, verlaagde autonome arousal.