Gebarentalen zijn visueel ruimtelijke talen - je articuleert ze met de handen, het gezicht en andere lichaamsdelen - en al deze articulatorenzijn zichtbaar. Gebarentalen maken gebruik van een gebarenruimte, meestal een ruimte voor het bovenlichaam en rond het hoofd. Gebaarder gebaren zelden buiten deze ruimte. 

 

De tekeningen van gebaren in het boek maken gebruik van een aantal conventies. Een kruis betekend dat er contact is tussen bv. de hand en de wang. Een herhaald kruis duidt op herhaaldelijk contact. Een pijltje laat zien hoe de beweging van een hadn verloopt. Soms verandert de vorm van de hand; dan worden de handen twee keer afgebeeld. 

 

Soms zijn gebaren weergegeven in hun citeervorm of basisvorm, dat wil zeggen zoals ze worden geproduceerd zonder context. De betekenis of glos van de gebaren wordt weergeven in kleine kapitalen om duidelijk aan te geven dat het hier gaat om een gebaar en niet om een gesporken woord.

 

Twee gebaren kunnen op vershcullende plaatsen of locaties gemaakt worden, maar er voor de rest wel hetzelfde uitzien; de handvorm, beweging en orientatie is gelijk. Alle gebaren kunnen beschreven worden met deze vier basiselementen of parameters. Deze manuele basiselementen zijn alijd aanwezig en vormen de interne sturctuur van elk gebaar in elke gebarentaal.

 

Sommige gebaren worden vergezeld van een mondbeweging, gezichtsuitdrukking of lichaamsbeweging. Omdat deze niet door de handen worden gearticuleerd sprelen we hier van niet-manuele componenten. 

Een mondbeweging die op een woord uit een gesproken taal lijkt, heet een gesproken component. Een mondbeweging die niets te maken heeft met een/het woord uit de gesproken taal heet een orale component. 

Bewegingen van de wenkbrauwen, de ogen, de neus, het hoofd en het bovenlichaam spelen ook een rol in de betekenis en grammatica.

 

Nederlandse Gebarentaal

a. Boek blauw vallen

(Het blauwe boek valt)

b*. Boek vallen blauw

(Het blauwe boek valt) (ongrammaticaal)

 

a. Man oud boek kopen

(De oude man koopt het boek)

b. Man boek oud kopen

(De man koopt het oude boek)

 

In gebarentalen is er sprake van compositionaliteit zoals we die ook kennen in gesproken talen. Dat wil zeggen: de basiselementen combineren om een gebaar te maken en gebaren combineren om zinnen te maken.