Er zijn twee soorten controlevariabelen:
- kwantitatieve variabelen: er is sprake van meer/minder, hoger/lager, bijv. positie in het bedrijf, leeftijd. Het gaat om intervenierende of medierende controlevariabelen: de positie medieert het verband tussen opleiding en werkdruk. Hoe meer werkdruk, hoe meer stress bijv. 
- kwalitatieve variabelen: er is geen sprake van meer of minder. wordt ook wel de nominale variabele genoemd. Een kwalitatieve controlevariabele wordt ook wel specificatie- of interactievariabele genoemd: een variabele die het verband tussen twee andere variabelen verhuld, waarbij het veband tussen deze twee variabelen voor veschillende subgroepen, gesplitst naar categroieen van de interactievariabele anders is. vb. geslacht, bij mannen en vrouwen is er een ander verband.