16.15


Trends en ontwikkelingen in de chemie
De omgeving van de toekomstige chemiebranche wordt sterk bepaald door
het overheidsbeleid, dat door middel van regulering, normen en kaders het
speelveld vastlegt. De reeds ingezette trend van heroriëntatie en de daarmee samenhangende clustervorming zal doorzetten, waardoor sterk gespecialiseerde chemieondernemingen zullen ontstaan. In Nederland zal het accent meer en meer komen te liggen op fijnchemie en specialties. Dit heeft als voordeel dat een hogere toegevoegde waarde wordt gerealiseerd, de conjunctuurgevoeligheid afneemt met een grotere stabiliteit tot gevolg.
Innovativiteit zal een sleutelrol blijven vervullen. Binnen de nieuw
gevormde marktsegmenten, zal consolidatie plaatsvinden teneinde
marktposities te waarborgen en in internationaal opzicht te versterken.
Toch zullen ook kleinere ondernemingen een plaats hebben, hetzij in
specifieke niches, hetzij als leverancier van innovatief vermogen en
flexibiliteit. Hierin is een groeiend belang weggelegd voor de
biotechnologie.

a Beoordeel de conjunctuurgevoeligheid van de chemische industrie aan de
hand van de criteria uit het leerboek.


b Welke maatregelen kunnen ondernemingen in de chemische industrie
nemen om minder conjunctuurgevoelig te worden?


c Waarom streven bedrijven ernaar om op de beurs niet als een cyclisch
fonds te worden gezien?

a. Aard v/d eindmarkt: deels conjunctuurgevoelig (bouw en transport), deels niet (farmacie, voeding en genot)
Fase bedrijfskolom: begin v/d bedrijfskolom. Daarom is de chemie gevoelig voor intering op voorraden in volgende schakels v/d bedrijfskolom. 
Kapitaalintensiteit: hoog. De chemie kenmerkt zich door relatief hoge constante kosten per eenheid product. 
Investeringsbeleid: procyclisch 
Productdifferentiatie: i/d basischemie beperkt; i/d fijnchemie groter. I/d basischemie is daardoor de prijsconcurrentie i/e conjuncturele neergang groter dan i/d fijnchemie.
Conclusie: de chemie is een conjunctuurgevoelige sector, waarbij geldt dat de fijnchemie beter bestand is tegen een verslechtering v/h algemeen economische klimaat dan de basischemie.
B. Chemische producenten doen dit vooral door zich te richten op fijnchemie i.p.v. op bulkchemie. De eindmarkten v/d fijnchemie (bv. geneesmiddelen) zijn minder conjunctuurgevoelig dan die v/d bulkchemie. Bovendien is de fijnchemie minder kapitaalintensief dan de bulkchemie.
C. De omzet en winst v/e conjunctuurgevoelige onderneming zijn door beleggers moeilijker te voorspellen. Hierdoor lopen zij meer risico en zijn zij bereid minder voor een aandeel v/e conjunctuurgevoelige onderneming te betalen. De koers v/e cyclische onderneming is daardoor meestal relatief laag. Het gevolg is dat een chemisch bedrijf minder makkelijk aan eigen vermogen - via een emissie van nieuwe aandelen - kan komen.